مقاله بررسی وکالت بلاعزل

معرفی مقاله تحقیقاتی حقوقی بررسی وکالت بلاعزل

بخشهایی از متن مقاله

وکالت بلاعزل اصطلاحی است که به تمامی وکالتها اطلاق می شود که با شرط عدم عزل و یا با شرط وکالت ضمنِ عقد لازم حسب مورد موکل یا وکیل حق عزل یا استعفا را نداشته و این حق را از خود سلب و ساقط کرده باشد، این شرط بقا (عدم عزل) که یک شرط دو جانبه است یعنی از یک سو موکل دیگر نمی تواند وکیل را عزل کند و وکیل هم دیگر حق استعفا و عزل خود را به موجب این شرط ندارد، پس از فوت چه در ضمن عقد لازم و چه به صورت یک توافق خصوصی اعتباری ندارد باید اذعان داشت چون عقد وکالت عقدی جایز است لذا هر یک طرفین حق دارد آن را هر وقت بخواهد فسخ نماید و موکلی که وکیل خود را از وکالت معزول کند همان حق فسخ خود را به موقع اجرا می گذارد اما هرگاه وکالت وکیل یا عدم عزل وی در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد بدیهی است که شرط، لازم است و موکل نمی تواند وکیل خود را معزول کند پس وکالت بلاعزل به وکالتی اطلاق می شود که یا وکالت وکیل، ضمن عقد لازمی اعطا شده باشد یا اینکه عدم عزل و استعفا ضمن عقد لازمی شرط شده باشد البته باید توجه داشت اگر حقوقدانان عقد وکالت را با آوردن شرط بقا لازم می دانند نه به این جهت که ماهیت و طبیعت عقد به لازم تبدیل شود بلکه منظور این است که پس از عزل شدن وکالت، برای موکل و وکیل در عزل یا استعفا محدودیت ایجاد شده و اختیار قبلی خود را در این خصوص از دست می دهند و الا قدر مسلم این است که عقد وکالت در این صورت هم جایزه بوده و جایز باقی خواهد ماند.

شرط وکالت ضمن عقد جایز

شرط وکالت یا عدم عزل ضمن عقد جایز از موارد فرعی برای سقوط حق عزل می باشد در جائی که وکالت ضمن عقد جایز دیگری مانند ودیعه شرط شود قانون مدنی حکمی ندارد دلیل این سکوت نظر مشهور در فقه امامیه است که به موجب آن شرط ضمن عقد جایز الزام آور نیست. پس نباید چنین شرطی در زمره مواردی قرار گیرد که موکل حق عزل وکیل را از دست بدهد ولی نباید چنین پنداشت که شرط ضمن عقد جایز هیچ محدودیتی برای موکل یا وکیل به وجود نمی آورد درست است که بنا به فرض عقد اصلی جایز است و موکل یا وکیل می تواند با فسخ آن وکالت را نیز بر هم زند لیکن باید دانست که با شرط کردن وکالت طرفین وجود رابطه نمایندگی را تابع عقد قرار داده اند در نتیجه تا زمانی که عقد هست شرط نیز وجود دارد و کسی که مایل به فسخ شرط (وکالت) است باید ابتدا و به عنوان مقدمه عقد را بر هم زند و نمی تواند آن را نگاه دارد و شرط را فسخ نماید

شرط وکالتی که ضمن عقد جایز درج می گردد به علت متابعت از عقد اصلی از استحکام و قوت و دوام لازم برخوردار نمی باشد ولی چیزی که مسلم است عقد جائز هم تا زمانی که منحل نشده لازم الوفا می باشد و در نتیجه شرط ضمن آن نیز قابلیت فسخ را ندارد مگر اینکه اول عقد پایه فسخ گردد تا شرط ضمن آن از حالت لزوم خارج شود...

چنانچه وکیل در ضمن عقد لازم شرط بقا کند صحت از او عزل نمی شود و در این هنگام از مقامش پایین نمی آید زیرا این خلاف شرط است پس هیچ احتمالی بر پایین آمدن عزلش نیست زیرا فعل حرامی است و مقصود از شرط وکیل با باقی ماندن وکالتش یا به عبارت دیگر وکالت بلاعزلش همانا دو شرط ایقاع و ابقاء را می بایست بپذیرد...

در حقوق فرانسه امکان فسخ وکالت را از قواعد مربوط به نظم عمومی نمی دانند و شرط لزوم آن را بدین شرط که وکالت ناظر به انجام عمل حقوقی یا محدود به زمان خاص باشد نافذ می داند.

آیا موکل می تواند اختیار عزل وکیل را از خود سلب کند

اداره حقوق در مورد سوال فوق بر مبنای نظر مورخ 5/3/53 کمیسیون مشورتی آیین دادرسی مدنی چنین پاسخ داده است با توجه به ماده 678 ق م وکالت عقدی جایز است و مطابق ماده 679 ق مزبور موکل می تواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند مگر این که وکالت وکیل یا عدم عزل او ضمن عقد لازمی شرط شده باشد بنابراین اسقاط حق عزل وکیل به غیر از طریق مذکور در قسمت اخیر ماده 679 مزبور فاقد اثر می باشد.

فهرست مطالب مقاله

فصل اول : کلیات

مقدمه

فصل دوم : صورتهای قرار داد

بخش اول : شرط وکالت وکیل ضمن عقد لازم به دو صورت است

وکالت وکیل به صورت شرطِ نتیجه، ضمن عقد لازم قرارداد شود

بخش دوم : وکالت به صورت فعل ضمن عقد لازم قرار داده شود

بخش سوم : شرط وکالت ضمن عقد جایز

بخش چهارم : شرط عدم عزل وکیل در ضمن عقد لازم

شرط عدم عزل وکیل در ضمن عقد لازم به صورت شرط نتیجه

شرط عدم عزل وکیل در ضمن عقد لازم به صورت شرط فعل

بخش پنجم : شرط عدم عزل ضمن عقد جایز (وکالت)

بخش ششم : انعقاد عقد وکالت به صورت بلاعزل بدون لزوم در ج آن در ضمن عقد لازم یا جائز

فصل سوم : موارد انقضای وکالت

بخش اول : وکالت بلاعزل و سه مقوله فوت و جنون و سفاهت

بخش دوم : جنون وکیل یا موکل

بخش سوم : انقضای مدت وکالت در صورتی که وکالت محدود به مدت باشد

بخش چهارم : توضیح در مورد از بین رفتن مطلق وکالت

بخش پنجم : استعفای وکیل

فصل چهارم

بخش اول : فقه و سایر نظامهای حقوقی

بخش دوم : اختلاف در ضمانت اجرا

رویه قضایی

بخش سوم : آیا موکل می تواند اختیار عزل وکیل را از خود سلب کند

فصل پنجم : بررسی فقهی وکالت بلاعزل

منابع